Schoenen
Wat voor schoenen moet ik hebben?
De keuze voor een wandelschoen is geheel persoonlijk. De een loopt graag op sportschoenen terwijl de ander het liefst loop op een hoge klasse-c bergschoen. Natuurlijk hangt het type schoen ook sterk af van het terrein waar u gaat lopen. Een sportschoen kan heerlijk lopen op het asfalt maar door het natte gras is het alles behalve dan ideaal.
Om een beetje overzicht te brengen in de veelheid van modellen, zijn de modellen onderverdeeld in een viertal categorieën. Uiteraard is dit slechts een indicatie voor wat je nodig hebt. Als je een zeer geoefende wandelaar bent met sterke enkelbanden, dan kun je wellicht met lichtere schoenen uit de voeten dan welke volgens de categorie-indeling wordt aanbevolen. Heb je het wandelen net ontdekt dan kan het verstandig zijn om steviger schoeisel aan te schaffen.
Het passen blijft een zaak van zelf voelen. Neem daarvoor dan ook rustig en ruim de tijd, trek alle schoenen uit de schappen pas ze stuk voor stuk. Kijk vooral niet naar kleur en model. Het enige dat telt is de pasvorm.
Wat voor soort (berg)wandelschoenen zijn er?
Om een goede keuze te kunnen maken en het overzicht te bewaren in het enorme aanbod schoenen in de buitensportwinkel, bestaat er een indeling naar het gebruiksdoel van de schoenen, die varieert van A tot en met D.
- Is een lichte wandelschoen voor wandelingen op goede paden in het bos en in licht glooiend terrein. Vaak laag of met een halfhoge schacht en soepele zolen.
- Is een (berg)wandelschoenen die voldoende steun en bescherming aan de enkels geven voor meerdaagse tochten met een rugzak. Gruis, grind en keien zijn geen enkel probleem, verijsde sneeuwvelden wel doordat de zolen niet stijf genoeg zijn. Hoge, stevige schacht; stugge zolen.
- Een stijvere schoen bedoelt voor wandeltechnisch moeilijker tochten in bergachtig terrein. Ze zijn beperkt stijgijzervast; je kunt er niet mee klimmen, maar wel een sneeuwveld of een vlakke gletsjer mee oversteken.
- Robuuste, stijgijzervaste bergschoenen voor alpiene tochten in rots, sneeuw en ijs. Ze zijn geschikt voor bergsportcursussen, gletsjertochten en zomerbeklimmingen in de Alpen.
Welke materialen, en wat zijn de voor/nadelen van deze materialen?
Schoenen in de A- en de B-categorie worden gemaakt van alleen leer of van (een combinatie van leer en) Cordura. Voor C-schoenen wordt alleen leer gebruikt.
D-schoenen worden veelal van kunststof gemaakt en bestaan dan uit een losse buiten- en een binnenschoen. Omdat dit klimschoenen zijn, worden ze hier verder niet besproken.Ten opzichte van Cordura heeft leer de volgende voordelen:
het is duurzamer, beter bestand tegen schuren en scherpe voorwerpen
het is steviger en geeft zodoende meer steun
het is redelijk waterdicht te maken
Cordura heeft ten opzichte van leer ook voordelen:
het is lichter en soepeler
het droogt sneller
het ademt beter
Goretex
Het is tegenwoordig algemeen bekend wat Gore-Tex allemaal kan. Het materiaal zorgt ervoor dat schoenen waterdicht zijn en toch ventileren. Dat betekent dat de beruchte zweetvoeten geen kans hebben, omdat het transpiratievocht naar buiten kan.
Maar wat is Gore-Tex precies? Omdat het tussen de voering en het bovenmateriaal van de schoen verstopt zit, kan je het niet zien. Dit bovenmateriaal kan leer of ook een textiele stof (bijv. cordura) zijn. Er is dus leer (en ander materiaal) met en zonder Gore-Texe. Gore-Texe zelf bestaat uit PTFE (polytetrafluorethyleen). Het bezit een aantal ongebruikelijke eigenschappen; Het is bijv. zeer plaque (ander stoffen blijven er niet aan plakken). Het isoleert heel erg goed en wordt daarom in de elektronica gebruikt.
En als je het rekt, zet het uit. Het bezit microscopisch kleine poriën. In 1969 ontdekte Bob Gore, de huidige chef van W.L. Gore & Associates, dit effect en onderkende de onvoorstelbare mogelijkheden van het materiaal.
Gore-Tex kan niet alleen voor waterdichte en lucht doorlatende kleding worden gebruikt, maar ook op medisch gebied voor prothesen en implantaten, voor de productie van filters ter reductie van de emissie van schadelijke stoffen, voor isoleringen of als omhulsel van gitaarsnaren en sinds aanvang der jaren tachtig ook als Gore-Tex-Iaminaat in schoenen. Het membraan zelf is vliesdun (0,2 mm), met microscopisch kleine poriën (1,4 miljard per CM2). Zodra het binnen in de schoen warm en vochtig wordt, zorgt het verschil in temperatuur en vochtigheid ervoor dat de waterdamp door de poriën naar buiten kan, maar dat er geen water naar binnen dringt. Een waterdruppel is namelijk veel groter dan een porie van het membraan.Waterdampmoleculen zijn echter veel kleiner en kunnen ongestoord door de poriën van het Gore-Tex membraan naar buiten verdwijnen. Uiteraard is het niet voldoende om ergens in de schoen een wondermembraan aan te brengen. De perfecte verwerkingstechnologie is puur vakmanschap, welhaast een wetenschap. Gore-Texe legt normen voor de kwaliteitscontrole vast die in de branche volkomen uniek zijn.
Maar alleen zo kan W.L Gore het waarborgbewijs Guaranteed to keep you dry verlenen – de garantie dat het Gore-Tex laminaat inderdaad waterdicht is.
Hoeveel kost een paar goede wandelschoenen?
Voor A-schoenen moet je rekenen op een prijs die tussen de EUR 50,- en EUR 150,- ligt. Voor B-schoenen variëren de prijzen tussen de EUR 100,- en EUR 200,- en voor C-schoenen tussen de EUR 175,- en de EUR 250,-. De goedkoopste D-schoen kost als snel EUR 250,-.
Passen
Heb u eenmaal besloten welke categorie schoenen u nodig heeft, dan wordt het tijd om enkele modellen te passen. Als u schoenen gaat passen doe het dan bij voorkeur niet ’s morgens vroeg maar in de middag. Wandel voordat je de winkel binnen gaat eerst een uurtje, zodat uw voeten het formaat aannemen (voeten worden dikker). Dit is vergelijkbaar zoals u onder normale omstandigheden ook loopt. Pas de schoenen met uw eigen wandelsokken aan. Uw schoenen moeten goedsluitend passen en toch voldoende ruimte voor 5 tenen geven, met aan de voorkant minstens anderhalve centimeter ruimte. De zool moet stevig zijn en de hak liefst enigszins veerkrachtig. De zool moet voorziel zijn van een goed profiel. De binnenkant moet glad afgewerkt zijn. Bij zwakke enkels: hoge schoenen. Let dan wel goed op dat de veters niet te strak zitten omdat dit de bloedsomloop in de voet ernstig kan belemmeren.
Het ‘inlopen’ van schoenen behoort met de moderne trekkingschoen en wandelschoenen eigenlijk tot het verleden. Trucs als de schoenen doorweken met spiritus of urine en dan aantrekken om de juiste pasvorm te krijgen zijn absoluut voltooid verleden tijd. Wel vormt een leren schoen zich na verloop van tijd naar je voet. In het begin zullen het vooral de voeten zijn die even moeten wennen aan het bestaan in hoge schoenen. Een paar oefentochtjes maken kan daarom nooit kwaad. Van de wat zwaardere schoenen uit de C-categorie worden na een paar flinke wandelingen wel de zolen iets soepeler en ronder zodat het lopen gemakkelijker gaat.
Onderhoud
Ook al heb je nog zulke dure schoenen gekocht, als je ze niet goed onderhoudt zullen ze een kort leven leiden. En goed onderhoud bestaat uit verschillende zaken. Zo is het bij na altijd nodig om je schoenen af te sealen met sealer. Dit is een goedje dat je op de naden van je schoenen smeert om te voorkomen dat er alsnog water binnen dringt. Voordat je de naden insmeert maak je naden natuurlijk wel eerst goed schoon met een borsteltje. Probeer schoenen altijd zo droog mogelijk op te bergen. Des te eerder het leer droog is, des te langer zal het leer meegaan. Belangrijk is echter wel dat je schoenen nooit droogt bij een warmtebron. Beter is het om ze vol te proppen met kranten en deze om het uur te verversen met droge kranten.
Verder moet je het leer soepel houden door het van tijd tot tijd in te vetten. Dit invetten zorgt voor een beschermlaag over het leer en houdt het tevens soepel, wat op zijn beurt weer ten goede komt aan het loopcomfort en de levensduur. Let er bij het invetten echter op dat je het niet te dik doet. Zeker bij schoenen die een Gore-Tex binnenlaag hebben, zal een extra laag vet de ademende werking bijna volledig lamleggen. Dit werkt irritatie aan de voeten op doordat transpiratie niet meer z’n weg naar buiten kan vinden. Heb je je schoenen eenmaal ingevet, dan doe je er goed aan ze even in de zon te zetten. Op die manier kan het vet (dat warm en dus vloeibaarder wordt) beter in het leer trekken en zal het de levensduur nog meer ten goede komen. Als je daarna de schoen poetst met een droge doek, dan zul je zien dat er een glanzende, harde, maar vooral waterdichte laag over je schoen komt te liggen. Je kunt natuurlij k ook een fohn gebruiken, maar altijd geldt dat je moet uitkijken dat de schoenen niet te warm worden (dit is namelijk erg slecht voor het materiaal). Heb je metalen ringetjes en haakjes aan je schoenen, vet deze dan in met vaseline of een ander soort vet. Je kunt de makkelijk bereikbare plekken met normaal keukenpapier bereiken, de oogjes smeer je in door gebruik te maken van een wattenstaafje met vaseline erop. Dit voorkomt dat het gaat roesten. Dit roesten is niet alleen slecht voor de schoenen zelf, maar zal op den duur ook de veters sneller beschadigen. Er zijn verschillende onderhoudsmiddelen op de markt. De grote merken hebben ook eigen middelen. Deze worden dan ook vaak aanbevolen bij de desbetreffende schoenen. Daarnaast heb je onder andere nog AquaSeal, Nikwax, Villmark of de eigen merken van de verschillende winkels.
Heeft u het ‘muiltje van Assepoester’ gevonden en bent u klaar voor een mooie wandeling? Vele mooie wandelingen in het Groene Hart kunt u vinden op www.RouteScout.nl. Op de getoonde route zal ook uw huidige positie weergegeven worden waarvoor verdwalen tot het verleden behoort.